Własna inicjatywa w poszukiwaniu pracy

Jak wiadomo, największa szansa zdobycia pracy istnieje, gdy potrafimy dotrzeć do pracodawcy, by się mu zaprezentować w kontakcie bezpośrednim. Gdy nie mamy możliwości dostępu do sieci kontaktów osobistych, jedną z najlepszych metod uzyskania pracy w bezpośrednim kontakcie z pracodawcą stają się :

• targi pracy
• giełdy pracy
• konferencja i prezentacje firm
• dni otwarte
• praktyki
• staże
• wolontariaty

1. TARGI I GIEŁDY PRACY
Targi i giełdy pracy mają w Polsce kilkunastoletnią tradycję. Ich organizacje zapoczątkowały ośrodki akademickie współdziałające z organizacjami studenckimi.

Celem targów jest stworzenie warunków dla wymiany informacji między studentami i absolwentami, a pracodawcami.

Targi i giełdy pracy organizowane są wzorem tradycyjnych miejsc targowych, czyli na przygotowaniu wydzielonych, specjalnych stoisk, gdzie prezentowane są informacje o pracodawcy i rodzajach pracy w jego firmie. W bezpośredniej zatem rozmowie z pracodawcą, absolwent lub student może uzyskać informacje na temat specyfiki pracy w różnych branżach, struktury organizacyjnej poszczególnych firm, procedur rekrutacyjnych lub nawet o wakujących (wolnych) stanowiskach pracy. Bezpośrednia rozmowa z osobami z działów zarządzania zasobami ludzkimi i innymi może zaowocować poznaniem klimatu i kultury danej organizacji, szczegółów dotyczących pracy. Możliwa więc staje się ocena, czy w zespole składającym się z takich ludzi warto i chce się pracować. Wszystkie te informacje są też oczywiście bardzo użyteczne podczas ewentualnej rozmowy rekrutacyjnej. Odwiedzanie targów pracy daje także możliwość porównania różnych organizacji pod względem atrakcyjności oferowanej pracy. W wielu wypadkach możliwe jest także złożenie własnej aplikacji u wybranych przedstawicieli firm. Podczas takiej imprezy wydawane są zwykle okolicznościowe materiały reklamowe, w których to ulotkach, biuletynach czy katalogach organizatorzy targów sporządzają listy uczestniczących w tych targach pracodawców lub firm zajmujących się pozyskiwaniem pracowników na zlecenie pracodawców wraz z ich charakterystyką lub co najmniej danymi adresowymi.

Giełdy lub targi są znakomitą sposobnością

• dla dokonania oddzielnych prezentacji firm,
• organizacji konferencji przez zrzeszenia branżowe lub stowarzyszenia naukowe, zwykle dla przybliżenia kierunków rozwoju określonej gałęzi produkcji lub usług,
• zorganizowania okolicznościowej debaty promującą nowy produkt, usługę lub firmę.

Utarł się przy tym zwyczaj, że każde targi lub prezentacja, bądź debata poprzedzona jest wstępem poświęconym sytuacji na rynku pracy. A zatem korzyść, jaką może odnieść uczestnik targów, to przede wszystkim otrzymanie profesjonalnie przygotowanej informacji na temat rynku pracy. Jest oczywistym, że organizatorzy starają się, aby prelegentami były osoby o ugruntowanej pozycji, powszechnie uznawane autorytety w danej dziedzinie.
Tematy prezentacji z jednej strony są informacjami na temat pracodawcy (prezentacje wybranych firm, branż lub programów rekrutacyjnych, edukacyjnych i motywacyjnych poszczególnych firm), z drugiej zaś strony, to nieocenione źródło wiedzy na temat metod i narzędzi ułatwiających poruszanie się na rynku pracy i uzyskiwanie zatrudnienia.

Towarzyszące takim imprezom spotkania skupiają się wokół takich zagadnień jak: planowanie swojej kariery, tworzenie warunków dla rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, autoprezentacja. Tego typu spotkania mają często charakter interaktywny, co obu stronom stwarza okazję do bliższego poznania wzajemnych oczekiwań i możliwości. Na przykład, podczas studiowania różnych przypadków (case study), firmy mają możliwość oceny potencjału zawodowego, sposobu pracy, czy umiejętności współpracy uczestników, traktując ich jako ewentualnych kandydatów do pracy.

Targi pracy pełnią też ważną rolę w procesie rekrutacji na staże i praktyki. Potencjalny pracodawca może bowiem niezwłocznie pozyskać kandydata, a dla poszukującego pracy – proponowany mu staż lub praktyka w danej firmie może być skutecznym sposobem dostania propozycji stałego zatrudnienia. Targi pracy, to także możliwość spotkania i wymiany informacji między osobami, które dysponują już pewnym doświadczeniem zawodowym. Szczególnie interesujące dla takich osób stają się wspominane już wyżej targi branżowe, które skupiają firmy działające w określonym sektorze rynku.

W Polsce coraz częściej też organizowane są również targi pracy o charakterze międzynarodowym. Dzięki kontaktom z firmami ponadnarodowymi, wielu specjalistów bądź aplikantów posiadających znajomość na poziomie komunikatywnym języka obcego mogą zapoznać się z warunkami i możliwościami pracy zagranicą. Takie spotkania, to także szansa na poznanie obowiązujących poza rodzimym krajem procedur aplikacyjnych i niezbędnej formy prezentacji i dokumentacji swych kwalifikacji..

RADA: Idąc na targi pracy należy weź ze sobą kilka egzemplarzy CV i listu motywacyjnego. Miej ze sobą notatnik dla zapisania uzyskanych informacji. Ubierz się schludnie, co nie zostanie przeoczone przez potencjalnych rekrutujących.

Wraz z upowszechnieniem się mediów elektronicznych, zwyczajem stało się organizowanie targów pracy w Internecie. Można bowiem wtedy na bieżąco sprawdzać informacje o rynku pracy. Mając dostęp do aktualnych ofert, porównywać je, odwiedzając jednocześnie strony potencjalnych pracodawców, zapoznawać się z przygotowywanymi przez nich prezentacjami, zadawać pytania, wysyłając mail pod wskazany adres konsultanta.

Co szczególnie ważne – często można też od razu wysłać aplikację.
Warto wiedzieć, że dla pracodawcy targi pracy są okazją do zainteresowania własną firmą, stąd poza przyciągnięciem licznej rzeszy potencjalnych kandydatów do pracy w przedsiębiorstwie, jest to także sposób na dokonanie analizy jakościowej aplikantów, szansa na sporządzenie wstępnych ocen własnej oferty i weryfikację środowiska potencjalnych kandydatów. Trzeba więc, być przygotowanym na przyjęcie różnorodnych uwag i komentarzy na temat własnych umiejętności i/lub zakresu posiadanej wiedzy.

UWAGA: Targi pracy są skuteczną metodą nie tylko poszukiwania pracy, ale także stanowią niepowtarzalną okazję dla indywidualnych spotkań i rozmów, dając sposobność wyrobienia sobie własnej oceny na temat danej firmy i pracującej tam kadry.

Zdobyte podczas targów informacje o pracodawcy mogą nieoczekiwanie w sposób znaczący wpłynąć na nasze wybory. Nie zawsze bowiem, bezwzględna wysokość wynagrodzenia stanowić może jedyne kryterium naszego wyboru pracodawcy. Decydującym jednak o wartości takich spotkań argumentem jest możliwość zaprezentowania własnego potencjału zawodowego. Efektem bowiem bezpośredniego kontaktu z pracodawcą, na którym wywrze się oczekiwane wrażenie, może być szansa na stałą współpracę, która u jej początków nie zawsze musi przybrać charakter umowy bezpośredniej czy bezterminowej. Niezaprzeczalnym walorem targów pracy jest również możliwość podniesienia własnych umiejętności negocjacyjnych oraz poznanie technik związanych z poszukiwaniem pracy i sposobów poszukiwania dróg dla rozwoju własnej drogi zawodowej.

2. DNI OTWARTE
Dni otwarte, to autoreklama pracodawcy, to popularyzowanie jego firmy głównie wśród lokalnej społeczności i zachęcania do odwiedzenia siedziby firmy przez najszersze grono zwiedzających. Dni otwarte mogą też stanowić przejaw oferty zatrudnienia. Dla kandydatów poszukujących pracy jest to głównie informacja o charakterze ściśle branżowym, o ile polityka pracodawcy nie zmierza do wymiany posiadanej kadry lub jej uzupełnienia w ściśle określonych pionach funkcjonalnych. Dzięki przedstawianym w takich okolicznościach prezentacjom i prelekcjom, odwiedzający uzyskują wiele informacji o firmie, jej klientach i planach rozwoju. Dni otwarte, to stwarzanie zwykle dogodnych warunków do poznania i nawiązania bezpośredniego kontaktu z licznymi w takich razach przedstawicielami firmy. Podczas dni otwartych firmy, z dużym prawdopodobieństwem należy liczyć się ze spotkaniem z pełną reprezentacją przedsiębiorstwa, czyli w takich spotkaniach będą uczestniczyć delegaci wszystkich pionów i działów. Stwarza to więc, doskonałe warunki dla przedstawienia swojej osoby i rozmowy na temat możliwości ewentualnej współpracy.

RADA: Informacji na temat dni otwartych szukaj w Internecie, czasopismach branżowych, codziennej prasie oraz słuchając wiadomości lokalnych stacji radiowych lub telewizyjnych.

3. PRAKTYKI , STAŻE oraz WOLONTARIATY
Praktyki i staże stanowią niezwykle cenną okazję zaprezentowania potencjalnemu pracodawcy swoich umiejętności i chęci współpracy. Co ważniejsze, dzięki nim absolwent lub student może zdobywać lub uzupełnić swoje doświadczenie zawodowe. Uczniowie i studenci powinni zatem zabiegać o swój start zawodowy jeszcze podczas nauki, a jedną z najlepszych do tego okazji jest uczestniczenie w stażach, praktykach i pracy wolontaryjnej.

W czasie takiej bowiem pracy pojawia się szansa obiektywnego sprawdzenia swojej wiedzy i umiejętności zdobytych podczas nauki, ale także nabycia nowych kwalifikacji dzięki uczestnictwu w realnych sytuacjach zawodowych. Systematycznie gromadzone doświadczenie pozwala również precyzować nasze wyobrażenia o pracy, jaką zamierzaliśmy podjąć, jej niuansach, przejawach i kolorycie, a w efekcie spowodować korektę lub ugruntowanie Twych zamierzeń zawodowych.

UWAGA: Doświadczanie sukcesów jak i porażek w czasie praktyk sprawi, że Twoja dotychczasowa wizja pracy poddana zostanie głębokiej samoocenie i zaowocuje doprecyzowaniem Twoich planów zawodowych.

Po każdej bowiem praktyce zdecydowanie łatwiej jest określić, jakie warunki i środowisko pracy się preferuje (duża korporacja, mała firma, urząd) i jaki typ relacji z ludźmi jest bardziej satysfakcjonujący (bezpośrednie relacje, dystans i oficjalny typ relacji, procedury, silna lub niewielka kontrola przełożonego). Uczestnictwo w stażach i praktykach dostarcza więc, cennego materiału do samooceny. Żaden test ani rozmowa z doradcą zawodowym nie będą bardziej precyzyjne niż wynik własnej refleksji na temat tego, „co jest dla mnie odpowiednie, w czym jestem dobry i co chcę robić”, przeprowadzonej w kontekście realnych doświadczeń z rzeczywistą pracą.

Uczestnictwo w stażu lub praktyce, to często pierwsze kroki w zdobywaniu doświadczeń z zakresu rekrutacji i selekcji. W wielu firmach, szczególnie dużych proces ubiegania się o staż składa się z takich samych etapów co „klasyczna” procedura stosowana przy zatrudnianiu pracowników. Kandydat musi więc, przygotować aplikację (CV wraz listem motywacyjnym), przechodzi etap selekcji, taki jak wywiad, a czasem nawet procedurę oceny sytuacyjnej (Assessment Center). Są to oczywiście niezwykle cenne doświadczenia, ponieważ im więcej nabytej praktyki, tym wyższy będzie poziom umiejętności przechodzenia przez procedurę rekrutacji już dotyczącej pracy stałej. Zdecydowanej poprawie ulegną także umiejętności kandydata radzenia sobie z rywalizacją, łatwiej będzie mu opanować stres, mniej wrażliwy będzie na atak nowych i zaskakujących sytuacji.

Wiele firm traktuje praktyki i staże jako swoisty okres próbny. Jeśli kandydat sprawdzi się, wzbudzi zaufanie i sympatię środowiska, to nierzadko może liczyć na możliwość podpisania umowy o pracę.

Staże, praktyki i wolontariaty – stanowią zatem bezcenny etap na drodze zawodowej i znaczący wkład w inwestycję w siebie. Konkludując, ubieganie się o takie praktyki należy czynić z równą determinacją i rozwagą, jakie towarzyszą przy poszukiwaniu docelowej pracy. Wybierając staż, warto więc przy tej okazji przemyśleć jego następstwa, przeanalizować szanse, jakie daje na przyszłość. Dzięki dokonanemu wyborowi, praktyki zbliżą nas do upragnionego celu, dookreślą misję, jaką spełniać będzie w naszym życiu uprawiany zawód., mogą stać się testem na bilans satysfakcji jakie niesie dany charakter pracy i będą przyczynkiem do właściwej alokacji naszych dążeń zawodowych, a w rezultacie podstawą do podjęcia przez nas dojrzałych decyzji odnośnie chęci uprawiania konkretnej profesji. Aby uchronić się przed groźbą niewłaściwie zaplanowanej praktyki, warto dołożyć starań i wspólnie z opiekunem ( zwykle z firmy specjalnie do takich celów wydelegowaną osobą nadzorującą praktykanta) przygotować szczegółowy i interesujący dla praktykanta program praktyki, której harmonogram w trakcie pracy w firmie będzie konsekwentnie realizowany. Plan taki powinien zawierać następujące elementy:

• miejsce lub lepiej szereg miejsc odbywania praktyki (stażu) – w strukturze organizacyjnej firmy;
• długość trwania praktyki (stażu);
• zakres zadań na poszczególnym miejscu lub w komórce organizacyjnej;
• specyfikacja rodzajów uzyskiwanych lub ćwiczonych kwalifikacji i umiejętności;
• forma potwierdzenia nabytych kwalifikacji i umiejętności;
• nazwisko opiekuna.

Po odbyciu praktyki dobrze jest postarać się o uzyskania referencji na piśmie. Taki list referencyjny jest mocniejszym dokumentem, niż samo zaświadczenie o odbyciu stażu. Jeśli już pracodawca, czy opiekun będą skłonni do napisania listu rekomendującego, to należy dopilnować, by dokument ten w szczególności zawierał takie dane jak:

• imię i nazwisko stażysty;
• nazwę firmy i jej komórek organizacyjnych, gdzie odbywa praktykant staż;
• dane teleadresowe firmy;
• wykonywane przez praktykanta (stażystę) – obowiązki;
• ocenę poziomu ich realizacji;
• nazwisko i stanowisko w firmie osoby wystawiającej / podpisującej referencje.

Praktyki trwają zwykle od 2 tygodni do kilku miesięcy. Celowym jest więc, dążyć by ich najdłuższy okres przypadał na czas przerwy wakacyjnej, choć z oczywistych względów nie zawsze to jest możliwe. Praktyki i staże bywają nieodpłatne, pod tym względem przypominają wolontariaty, ale większe firmy lub przedsiębiorstwa chcące utrzymać swój prestiżowy wizerunek na rynku, zazwyczaj płacą swoim praktykantom. Stawki mogą osiągać kwoty o równowartości części wynagrodzenia przewidzianego dla danego stanowiska, lecz na ogół wynagrodzenie bywa na poziomie ustawowo minimalnej płacy przewidzianej dla celów podatkowych. Szanse na uzyskanie wynagrodzenia są większe, jeśli praktyka przebiega długoterminowo. Jeśli staż jest organizowany przy udziale lokalnego urzędu pracy, to stażysta staje się stypendystą Funduszu Pracy.